Wanneer mag ik vergunningvrij bouwen?

De regels voor het vergunningvrij bouwen zijn vanaf 1 november 2014 versoepeld en vereenvoudigd. De regels gelden in het hele land en zijn vastgelegd in het Besluit omgevingsrecht (Bor). Het zal u waarschijnlijk verbazen wat er allemaal gebouwd mag worden in de achtertuin zonder dat daar een vergunning voor nodig is. Bouwwerken die binnen deze regeling vallen hoeven niet getoetst te worden aan het bestemmingsplan of door de welstandscommissie. Dat scheelt tijd, geld en gedoe. Ik leg u graag uit hoe het zit.

Wat mag ik bouwen?

Dakkapellen, dakramen, zonweringen en andere kleine verbouwingen zijn aangewezen als vergunningvrij, maar daar doel ik nu niet op. Ik heb het nu over aanbouwen en bijbehorende bouwwerken (oftewel bijgebouwen of tuingebouwen). Het is daarbij van belang welke functie het bouwwerk krijgt en waar het komt te staan in de achtertuin.

Bij het bouwen van bijbehorende bouwwerken wordt er onderscheid gemaakt tussen bouwwerken die tot 4 meter van het hoofdgebouw liggen, en bouwwerken verder dan 4 meter van het hoofdgebouw liggen. Bouwwerken op een afstand tot 4 meter van het hoofdgebouw mogen een uitbreiding van het hoofdgebouw zijn. Op een afstand van meer dan 4 meter geldt dat het gebruik van de bouwwerken functioneel ondergeschikt aan het hoofdgebouw moeten zijn.

Dat betekent dat u onder meer een keuken, badkamer, woonkamer en slaapkamer mag aanbouwen tot 4 meter van uw huis. Als we op meer dan 4 meter afstand van het huis bouwen mag er een bijkeuken, kantoor, atelier, tuinhuis, berging, hobbyruimte, serre, garage of carport worden gebouwd. Deze bijgebouwen mogen een extra keuken en badkamer bevatten als het in relatie staat met de functie van het bijgebouw. Bijvoorbeeld: u wilt achterin uw tuin een bijgebouw laten bouwen. Het tuingebouw mag een extra badkamer en keuken bevatten, omdat het bijgebouw als atelier of hobbyruimte wordt gebruikt en de extra badkamer en keuken zijn in dit geval ondersteunend aan dat gebruik. Een berging mag er altijd aan worden toegevoegd, omdat die ondergeschikt is aan de functie van het huis (wonen).

Waar mag ik bouwen?

De belangrijkste voorwaarde voor alle vergunningvrije bouwwerken is dat er enkel gebouwd kan worden in het achtererfgebied. Het achtererf begint, kort gezegd, 1 meter achter de voorgevel, en loopt vervolgens evenwijdig met het aangrenzende openbaar toegankelijk gebied.

Bij rijtjeshuizen is het vaak eenvoudig vast te stellen wat er precies onder het achtererfgebied valt (namelijk de achtertuin). Bij vrijstaande huizen of hoekwoningen langs een bocht kan het echter lastig zijn om het achtererfgebied te bepalen.

In sommige gevallen moet er bij het bouwen van een vergunningvrij bouwwerk een afstand van 1 meter tot de erfgrens aangehouden worden. Deze eis geldt niet als er geen welstandseisen van toepassing zijn. Of er al dan niet welstandseisen van toepassing zijn, kunt u vinden in de welstandsnota van uw gemeente. In de welstandnota geeft een gemeente aan op welke bouwwerken welstandseisen van toepassing zijn, en geeft zij ook aan op welke gebieden de welstandseisen van toepassing zijn. Sommige gebieden kunnen namelijk als welstandvrij worden aangewezen, maar op sommige gebieden kunnen ook striktere eisen van toepassing zijn.

Hoeveel mag ik bouwen?

Vergunningvrije bouwwerken mogen tot wel 50% van uw achtererfgebied beslaan. De totale oppervlakte die u bij mag bouwen is afhankelijk van de grootte van uw bebouwingsgebied en het aantal m² aan vergunningvrije bouwwerken dat zich al op uw perceel bevindt. De regels zijn als volgt:

Bebouwingsgebied tot 100 m2: 50% bebouwing toegestaan.
Bebouwingsgebied van 100 tot 300 m2: 20% van het deel dat groter is dan 100 m2.
Bebouwingsgebied groter dan 300 m2: 10% van het deel dat groter is dan 300 m2, tot een maximum van 150 m2.

Bijvoorbeeld: Op een tuin van 200 m2 mag je 50% van 100 m2 bebouwen (= 50 m2) en daarbij ook nog 20% van het gedeelte groter dan 100m2. Hier is dat dus 100 m2*0,2 = 20 m2. Totaal mag je 70 m2 bebouwen. Als er al andere bijgebouwen staan, moet je dat oppervlakte er vanaf halen.

Hoe hoog mag ik bouwen?

Bij het bepalen hoe hoog er gebouwd mag worden, is van belang waar er gebouwd wordt. Er wordt namelijk wederom onderscheid gemaakt tussen vergunningvrije bouwwerken tot maximaal 4 meter van het oorspronkelijk hoofdgebouw en bouwwerken die verder dan 4 meter van het oorspronkelijk hoofdgebouw staan.

Vergunningvrije bouwwerken die tot 4 meter van de gevel af staan, mogen maximaal 5 meter hoog zijn. Deze maximale hoogte kan in sommige situaties echter lager zijn dan 5 meter. Zo mag het gebouw bijvoorbeeld niet hoger dan het hoofdgebouw zijn, en mag het ook niet meer dan 30 centimeter boven de bovenkant van de eerste bouwlaag uitsteken.

Een vergunningvrij bouwwerk dat op een afstand van verder dan 4 meter van het hoofdgebouw staat, mag maximaal 3 meter hoog zijn. Deze hoogte kan worden verhoogd door het bouwwerk schuine daken te geven. Met twee of meer schuine daken mag het bouwwerk maximaal 5 meter hoog zijn. Ook in dit geval kan de maximale hoogte worden beperkt, afhankelijk van de situatie. De daken mogen namelijk niet onder een grotere hoek dan 55° staan. Ook wordt de maximale hoogte beperkt door zijn afstand tot de perceelgrens. De daknok mag niet hoger zijn dan de uitkomst van de volgende formule: (afstand van de daknok tot de perceelgrens x 0,47) + 3. Voor de dakvoet blijft de maximale hoogte van 3 meter gelden.

Mantelzorgwoning

Mantelzorgwoningen hebben een uitzonderingspositie binnen het Besluit omgevingsrecht, omdat de overheid mantelzorg en zelfvoorziening zo veel mogelijk wil stimuleren. Op een erf of achtertuin kan daarom vergunningvrij een mantelzorgwoning worden gebouwd. Ook is het toegestaan dat bestaande bebouwing als mantelzorgwoning in gebruik genomen wordt. Het is dus erg gemakkelijk om vergunningvrij een mantelzorgwoning in uw tuin te laten bouwen.

Niet vergunningvrij?

Vraag een omgevingsvergunning aan! U betaalt leges (kosten vergunning) en kan niet meteen beginnen, maar dat wil niet zeggen dat uw plan onmogelijk is. Een Wabo omgevingsvergunning heeft u binnen 8 weken en mogelijk sneller. Check wel eerst het bestemmingsplan. Ik help u graag hiermee.

Weet u het niet zeker?

Ik help u graag met al uw vragen. Neem contact op om vrijblijvend een afspraak te maken.

Homepagina Updates & info

Neem vrijblijvend contact op